Giáo viên là gì? Vai trò, nhiệm vụ và mức lương

1. Giáo viên là gì? Vai trò của giáo viên

Giáo viên là những người thực hiện công tác giảng dạy, giáo dục cho học sinh, sinh viên, lên kế hoạch dạy học và phát triển các khóa học nằm trong chương trình giảng dạy của các cơ sở giáo dục từ trường học đến các trung tâm đào tạo.

Giáo viên là trung tâm trong hệ thống giáo dục xã hội, đóng vai trò quyết định trong quá trình giáo dục và phát triển con người. Các giáo viên sẽ truyền đạt kiến thức, giáo dục nhân cách, góp phần hình thành lối sống, đạo đức và những giá trị đúng đắn cho học sinh. Ngoài ra, giáo viên cũng là người hướng dẫn và khơi gợi tư duy, giúp học sinh phát triển khả năng suy nghĩ độc lập, sáng tạo, biết cách giải quyết vấn đề. Họ cũng là người truyền cảm hứng, tạo động lực học tập và nuôi dưỡng ước mơ cho học sinh.

Đối với xã hội, giáo viên đóng vai trò then chốt trong việc đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, góp phần nâng cao dân trí, bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa, đồng thời thúc đẩy sự tiến bộ và phát triển bền vững. Tóm lại, giáo viên chính là nhân tố then chốt góp phần xây dựng một thế hệ tương lai có tri thức, đạo đức và bản lĩnh.

2. Nhiệm vụ cơ bản của giáo viên

Công việc chủ yếu của một giáo viên, giảng viên thường là giảng dạy, giáo dục học sinh, sinh viên. Theo Luật giáo dục năm 2019, nhiệm vụ của giáo viên chi tiết như sau:

• Thực hiện các chương trình, kế hoạch giảng dạy, nghiên cứu khoa học, các hoạt động giáo dục theo quy định của pháp luật.
• Tổ chức, kiểm tra, đánh giá kết quả thành tích học tập, rèn luyện của học sinh sinh viên, nâng cao chất lượng giáo dục.
• Phối hợp với gia đình nhằm tư vấn, hướng nghiệp cho học sinh, sinh viên.
• Tham gia các hoạt động của tổ chức chính trị - xã hội, đoàn thể, các tổ chức chuyên môn hay tổ chức cơ sở của nhà trường.
• Thực hiện nghĩa vụ của một công dân, quyền và nghĩa vụ của viên chức theo quy định của pháp luật.
• Tự học, nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ, ngoại ngữ, tin học cùng các kỹ năng cần thiết khác.

3. Mức lương của việc làm giáo viên

Theo thống kê, mức lương của giáo viên phụ thuộc khá nhiều vào loại hình và từng cấp học. Dưới đây là thu nhập cụ thể của từng giáo viên:

Mức lương theo loại hình

Mức lương theo cấp bậc

Lưu ý: Lương giáo viên theo loại hình công lập thường được tính theo hệ số lương nhân với mức lương cơ sở do Nhà nước quy định. Công thức tính lương cơ bản như sau: Lương = Hệ số lương x Mức lương cơ sở

4. Mô tả công việc của việc làm giáo viên

Công việc của một giáo viên thay đổi theo cấp học, môn giảng dạy và môi trường làm việc có thể là trường công lập, tư thục, quốc tế…. Dưới đây là bản mô tả công việc tổng quát cho vị trí giáo viên:

• Chuẩn bị giáo án, bài giảng theo chương trình giảng dạy và theo yêu cầu của nhà trường.
• Giảng dạy trên lớp, dùng các phương pháp phù hợp với từng độ tuổi học sinh.
• Sử dụng công nghệ nâng cao hiệu quả giảng dạy.
• Theo dõi toàn bộ quá trình học tập, rèn luyện của học sinh.
• Chấm bài, nhận xét và đánh giá học sinh công bằng, khách quan.
• Giải đáp các thắc mắc, hỗ trợ học sinh khi học tập.
• Tổ chức, tham gia các hoạt động ngoại khóa, giáo dục kỹ năng sống và sinh hoạt lớp…
• Phối hợp tổ chức các buổi trải nghiệm, tham quan.
• Quản lý lớp học như điểm danh, duy trì nề nếp và giải quyết các vấn đề kỷ luật.
• Trao đổi với phụ huynh quá trình học tập của học sinh.
• Tham gia họp chuyên môn, hội thảo, tập huấn nghiệp vụ sư phạm.
• Tự học, cập nhật các kiến thức mới, đổi mới phương pháp giảng dạy.
• Họp hội đồng sư phạm, hoàn thành công tác kiểm tra, thi cử.
• Viết báo cáo chuyên môn và thực hiện nhiệm vụ hành chính khi được phân công.

5. Quy định về bằng cấp đối với nghề giáo viên

Tại Việt Nam, nghề giáo viên có quy định về bằng cấp rõ ràng. Theo đó, trình độ chuẩn của một giáo viên được quy định chi tiết:

• Giáo viên mầm non: Tốt nghiệp cao đẳng sư phạm trở lên.
• Giáo viên tiểu học, trung học cơ sở (THCS), trung học phổ thông (THPT): Tốt nghiệp cử nhân ngành đào tạo giáo viên trở lên.
• Giáo viên giảng dạy trình độ đại học: Có bằng thạc sĩ trở lên.
• Giáo viên giảng dạy, hướng dẫn luận văn thạc sĩ, luận án tiến sĩ: Có bằng tiến sĩ trở lên.
• Giáo viên giảng dạy tại các cơ sở giáo dục nghề nghiệp: Thực hiện theo quy định của Luật Giáo dục nghề nghiệp 2014.

Trường hợp môn học không đủ giáo viên có bằng cử nhân thuộc ngành đào tạo giáo viên, bạn phải có bằng cử nhân chuyên ngành phù hợp cùng chứng chỉ bồi dưỡng nghiệp vụ sư phạm.

Ngoài ra, nếu muốn được bổ nhiệm và xếp lương theo các hạng chức danh nghề nghiệp (hạng I, II, III), giáo viên cần có chứng chỉ bồi dưỡng theo tiêu chuẩn chức danh nghề nghiệp tương ứng với từng hạng

6. Phân biệt giữa nghề giáo viên, giảng viên

Nhiều người hay nhầm lẫn khái niệm giáo viên và giảng viên. Dù cả hai đều thuộc lĩnh vực công việc giảng dạy nhưng có nhiều khía cạnh khác nhau về môi trường làm việc, trình độ đào tạo chuyên môn, đối tượng giảng dạy khác nhau. Chi tiết dưới đây:

7. Yêu cầu kinh nghiệm và kỹ năng của giáo viên

Các cơ sở đào tạo luôn mong muốn tìm được các giáo viên giỏi, trình độ chuyên môn cao với nhiều năm kinh nghiệm trong nghề. Dưới đây là một số yêu cầu chi tiết:

Yêu cầu về kinh nghiệm:

• Kinh nghiệm giảng dạy thực tế là yếu tố then chốt. Thời gian đứng lớp nhiều giúp giáo viên tích lũy các phương pháp sư phạm, hiểu được tâm lý của các học sinh từ đó có thể xử lý các tình huống sư phạm linh hoạt.
• Kinh nghiệm làm việc với các đối tượng học sinh khác nhau ở các độ tuổi, trình độ và hoàn cảnh khác nhau giúp các giáo viên có thể thích ứng và tìm ra các phương pháp tiếp cận phù hợp.
• Kinh nghiệm xây dựng, phát triển chương trình học: Tham gia vào việc thiết kế giáo án, tài liệu giảng dạy và các hoạt động ngoại khóa giúp giáo viên hiểu sâu hơn về mục tiêu giáo dục và cách thức đạt được chúng.
• Kinh nghiệm dùng các phương pháp, công nghệ mới: Cập nhật, ứng dụng các công cụ, phương pháp giảng dạy mới, hiện đại giúp giáo viên có thể tăng tính tương tác, hiệu quả của bài học.

Yêu cầu về kỹ năng:

• Truyền đạt kiến thức từ phức tạp thành dễ hiểu, rõ ràng, thú vị.
• Quản lý lớp học, xây dựng môi trường học tích cực nhưng đảm bảo tính kỷ luật.
• Thiết kế bài giảng chi tiết, sáng tạo, phù hợp với trình độ của từng học sinh.
• Theo dõi tiến bộ của học sinh, đưa ra nhận xét xây dựng và kịp thời điều chỉnh phương pháp dạy.
• Khơi gợi hứng thú, đam mê học hỏi giúp học sinh tự tin hơn.
• Giao tiếp hiệu quả với học sinh, phụ huynh và các đồng nghiệp.
• Lắng nghe, thấu hiểu nhu cầu và các khó khăn của học sinh.
• Bình tĩnh, sáng suốt xử lý các tình huống phát sinh trong lớp học.
• Kiên nhẫn với từng học sinh vì khả năng học tập, tiếp thu của mỗi người khác nhau.
• Tìm kiếm, áp dụng những phương pháp giảng dạy mới mẻ, thú vị, hấp dẫn.
• Thành thạo các phần mềm, ứng dụng hỗ trợ việc giảng dạy, tìm kiếm tài liệu.
• Đối với giáo viên trường ngoại ngữ, khả năng ngoại ngữ tốt sẽ được ưu ái.

Ngoài ra, một giáo viên được đánh giá cao là người có tâm huyết với nghề, yêu thương học sinh, có tinh thần trách nhiệm với công việc của mình.

8. Cơ hội và thách thức với nghề giáo viên

Nghề giáo viên hiện tại mang đến nhiều cơ hội tiềm năng nhưng cũng không ít thách thức đòi hỏi những người theo ngành sư phạm phải có sự kiên trì và tâm huyết.

Cơ hội nghề nghiệp

Giáo viên đóng vai trò then chốt trong việc hình thành nhân cách, tri thức cho thế hệ trẻ, góp phần xây dựng đất nước. Đây cũng là ngành nghề có tính ổn định và được nhà nước đầu tư quan tâm do nhu cầu về giáo viên đặc biệt là các vùng sâu vùng xa luôn cao.

Trở thành một giáo viên, bạn sẽ có cơ hội phát triển sự nghiệp qua các cấp bậc trở thành trưởng bộ môn, quản lý giáo dục hoặc có thể tham gia vào quá trình nghiên cứu và đào tạo giáo viên. Ngoài ra, ngành giáo viên luôn là ngành được xã hội coi trọng bởi bởi vai trò cao quý là “trồng người”.

Khác với những ngành nghề khác, giáo viên có khoảng thời gian nghỉ khá dài. Bạn có thể được tận hưởng kỳ nghỉ hè sau khi học sinh kết thúc năm học. Điều này, giúp các giáo viên có thể nghỉ ngơi, tái tạo năng lượng và dành thời gian nhiều hơn cho gia đình sau khi bận rộn với công việc.

Thách thức của nghề giáo

Bên cạnh những cơ hội, nghề giáo viên viên cũng có nhiều thách thức. Bạn phải đối mặt với áp lực từ việc chuẩn bị bài, chấm thi, quản lý hợp và phối hợp với phụ huynh. Giáo viên cũng phải làm khối lượng công việc ngoài giờ nhiều như soạn giáo án, bồi dưỡng chuyên môn, tham gia các cuộc họp, chương trình ngoại khóa.

Ngoài ra, so với nhiều ngành nghề khác, mức lương của giáo viên đặc biệt là giáo viên mới vào nghề hoặc giáo viên hợp đồng khá khiêm tốn, chưa tương xứng với công sức bỏ ra. Trong khi đó, bạn phải đối mặt với thách thức từ sự thay đổi của xã hội, công nghệ. Nếu không cập nhật và không thay đổi thích ứng phù hợp, ứng viên có thể bị đào thải.

Một trong những khó khăn điển hình mà nhiều giáo viên gặp phải đó là việc quản lý các học sinh cá biệt. Việc đối phó với những học sinh có hành vi lệch lạc, khó tiếp thu là thử thách đối với mọi giáo viên. Phải có kỹ năng sư phạm tốt, sự kiên nhẫn và lòng yêu thương bạn mới có thể xử lý tốt tình huống này.

Làm nghề giáo, đôi khi bạn phải đối mặt với những kỳ vọng, áp lực lớn từ phía các phụ huynh và dư luận mỗi khi có kết quả học tập của học sinh. Tất cả mọi người đều mong muốn con em mình có thành tích tốt nhưng không phải ai cũng được như mong muốn, điều đó khiến cho giáo viên chịu ảnh hưởng tâm lý khá lớn.

Hy vọng bài viết trên sẽ giúp bạn hiểu rõ giáo viên là gì, vai trò, nhiệm vụ và các thách thức mà các giáo viên phải đối mặt khi theo đuổi lĩnh vực này. Đây là ngành được xã hội coi trọng với mức thu nhập ổn định nhưng không quá cao và đòi hỏi bạn phải kiên nhẫn, có tâm huyết và yêu nghề. Nếu mong muốn theo đuổi, tìm việc làm giáo dục đào tạo, bạn có thể truy cập Job3s để cập nhật thông tin mới nhất.